Όταν με ρωτάνε «τι κρέμα προσώπου να βάλω» ποτέ δε θα ρωτήσω «πόσο χρονών είσαι» γιατί στην πλειονότητα των περιπτώσεων δε μου χρειάζεται.
Η ηλικία είναι ένας από τους πάρα πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν το δέρμα μας, αλλά δεν είναι ο μόνος και σίγουρα δεν είναι ο σημαντικότερος. Οι περισσότεροι έχουμε στο μυαλό τέσσερις κατηγορίες στις οποίες χωρίζονται οι τύποι δέρματος για τις ανάγκες της κοσμετολογίας: Ξηρό, λιπαρό, μεικτό, ευαίσθητο. Ο διαχωρισμός αυτός έγινε στην αρχή του 1900 από την Helena Rubinstein1 (“The Empress of Beauty” μια ιστορική προσωπικότητα!). Το αξιοθαύμαστο είναι ότι αυτός ο διαχωρισμός κράτησε εξυπηρετώντας εξαιρετικά τις ανάγκες τις κοσμετολογίας για πάνω από έναν αιώνα.
Τι τύπος δέρματος είμαι; Ας δούμε μαζί κάποιες πληροφορίες που θα μας ξεμπερδέψουν.
Για να καταλάβουμε τους τύπους του δέρματος, ας δούμε πρώτα τι και πώς είναι το δέρμα μας2. Το δέρμα είναι ένα όργανο το οποίο καλύπτει όλο μας το σώμα. Αποτελείται από τρία στρώματα: (α) Επιδερμίδα (epidermis): Είναι το εξωτερικό στρώμα του δέρματος και απαρτίζεται από πλακώδη κύτταρα με κερατινοποιημένη εξωτερική επιφάνεια. (β) Το χόριο (dermis), το οποίο στηρίζει την επιδερμίδα. Είναι ένας ινώδης, ελαστικός ιστός με κολλαγόνο. (γ) Το υπόδερμα (hypodermis): Είναι το βαθύτερο στρώμα του δέρματος το οποίο περιλαμβάνει λιπώδεις ιστούς και συνδετικούς ιστούς.
Το δέρμα δεν είναι ομοιόμορφο σε όλο το σώμα και σίγουρα όχι σε όλο το πρόσωπο. Για παράδειγμα, τα βλέφαρα και η περιοχή των φρυδιών μπορεί μεν να είναι σε πολύ κοντινή απόσταση, αλλά το δέρμα στα βλέφαρα είναι μαλακό, λεπτό με πολύ αδύναμη τριχοφυΐα, ενώ στα φρύδια είναι πολύ πιο παχύ με έντονη τριχοφυΐα. Στα μάγουλα και στο μέτωπο το δέρμα είναι μαλακό, χωρίς τριχοφυΐα και με σμηγματογόνους αδένες.
Με την ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας έχουμε μάθει πολύ περισσότερα για το δέρμα μας. Γι΄αυτό ο διαχωρισμός των τύπων που πρότεινε η Helena Rubinstein μας καλύπτει μέχρι ένα σημείο, προκειμένου να ξεχωρίσουμε προϊόντα για μία βασική περιποίηση. Ωστόσο υπάρχουν φρέσκα μοντέλα κατηγοριοποίησης3,4 με τα οποία διακρίνονται καλύτερα οι ιδιαίτερες ανάγκες μας. Έτσι γίνεται και πιο εύκολα η επιλογή περισσότερο εξειδικευμένων προϊόντων.
Πάμε να ξεδιαλύνουμε μαζί αυτόν τον τρόπο διαχωρισμού.
Ένα από τα νεότερα μοντέλα5 ξεχωρίζει τέσσερις συγκεκριμένες παραμέτρους και το δέρμα κάθε ατόμου (γυναίκας ή άνδρα) κατηγοριοποιείται για κάθε παράμετρο ξεχωριστά.
Οι τέσσερις παράμετροι είναι:
Α) Ενυδάτωση (hydration). Λιπαρό έως ξηρό. Η ικανότητα του δέρματος να ρυθμίζει τα ποσοστά υγρασίας του έχει να κάνει με τη σύσταση της επιδερμίδας (λιπίδια, σμηγματογόνοι αδένες, φυσική ικανότητα ενυδάτωσης και υδατοπορίνες). Επιπλέον, δε χρειάζεται μόνο να ρυθμίζει αλλά και να εμποδίζει την υγρασία να φύγει εύκολα (κεραμίδια, λιπαρά οξέα, χοληστερόλη). Η ισορροπία μεταξύ όλων αυτών των συστατικών καθορίζει και το ποσοστό ικανότητας του δέρματος να διατηρείται από μόνο του ενυδατωμένο. Θεωρούμε ότι η σωστή ενυδάτωση είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση ενός όμορφου δέρματος. Όλα μας τα προϊόντα έχουν ενυδατικούς παράγοντες, κατάλληλους για τον κάθε τύπο και το σημείο του προσώπου. Την ενυδάτωση θα την αναπτύξουμε αναλυτικότερα σε επόμενο άρθρο.
Β) Ευαισθησία (sensitivity). Ευαίσθητο έως ανθεκτικό. Το ανθεκτικό δέρμα χαρακτηρίζεται από μια στιβαρή εξωτερική στοιβάδα της επιδερμίδας. Το άλλο άκρο, το ευαίσθητο δέρμα έχει τάση να σχηματίζει: Ακμή, κοκκίνισμα, φαγούρα, αλλεργίες.
Γ) Χρώση (pigmentation). Τάση ή μη να κάνει τοπική υπέρχρωση. Προσοχή, εδώ δεν αναφερόμαστε στο χρώμα του δέρματος, αλλά στην τάση του να κάνει ανεπιθύμητη υπέρχρωση (φακίδες, πανάδες). Έχουμε ίσως ακούσει για τη μελανίνη, μια πολύ χρήσιμη ένωση για εμάς. Είναι υπεύθυνη για το χρώμα των μαλλιών και των ματιών μας και δρα προστατευτικά απέναντι στην ηλιακή ακτινοβολία. Η μελανίνη παράγεται στα μελανινοκύτταρα και μέσα από έναν μηχανισμό απορροφάται από τα κύτταρα της κεράτινης στοιβάδας της επιδερμίδας. Υπάρχουν λοιπόν οι περιπτώσεις ή να γίνει τοπικά παραγωγή περισσότερων μελανινοκυττάρων (πανάδες) ή τα μελανινοκύτταρα να παράξουν περισσότερη χρωστική (φακίδες).
Δ) Γήρανση του δέρματος (skin aging). Ρυτίδες έως σφιχτό δέρμα. Η γήρανση του δέρματος είναι δυναμική και επηρεάζεται από πολλούς ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες. Για τους ενδογενείς (φυσική τάση του οργανισμού) η κοσμετολογία δεν μπορεί να κάνει πάρα πολλά πράγματα. Όμως οι εξωγενείς παράγοντες παίζουν πολύ σημαντικότερο ρόλο από ότι νομίζουμε. Εδώ θα αναφέρουμε ενδεικτικά μόνο τη UV ακτινοβολία, η οποία θεωρείται από τα σημαντικότερα αίτια κυτταρικής γήρανσης6,7. Η αντιγήρανση μας ενδιαφέρει πολύ και γι’ αυτό θα αναπτυχθεί αναλυτικότερα σε επόμενο άρθρο. Ωστόσο να αναφέρουμε εδώ ότι οι κρέμες προσώπου gardenia και jasmin έχουν η κάθε μία αντιγηραντικούς παράγοντες κατάλληλα προσαρμοσμένους για να καλύπτουν μια ευρεία γκάμα από τις ανάγκες της αντιγήρανσης.
Από τους συνδυασμούς Α έως Δ παρατηρούμε αμέσως ότι ο διαχωρισμός δεν είναι και τόσο απλός. Πιάνοντας μόνο τα άκρα της κάθε παραμέτρου, οι τύποι δέρματος μπορούν να χωριστούν σε 16!
Ας δούμε ένα παράδειγμα: Όταν παρατηρώντας το πρόσωπο ενός ανθρώπου βλέπουμε ότι: έχει Α) τάση παραγωγής σμίγματος, Β) σπυράκια Γ) φακίδες Δ) Δεν έχει ρυτίδες, τότε ο συγκεκριμένος τύπος δέρματος είναι: Λιπαρό, ευαίσθητο, με τάση για υπέρχρωση και σφιχτό.
Ο κάθε τύπος έχει ανάγκη από τα δικά του προϊόντα προκειμένου να διατηρούμε το δέρμα μας υγιές πρώτα από όλα, αλλά και ευχάριστο στην αφή.
Ο καταναλωτής βομβαρδίζεται από προϊόντα και πληροφορίες και είναι πολύ λογικό να μπερδεύεται. Για παράδειγμα, εύκολα γίνεται σύγχυση μεταξύ ενυδάτωσης και αντιγήρανσης. Είναι εξίσου απαραίτητες και οι δύο αλλά είναι διαφορετικές παράμετροι. Μην ανησυχείτε, είναι σίγουρο ότι θα ξεμπερδευτείτε γιατί θα αναπτυχθούν σε διαφορετικά αρθράκια! Εννοείται ότι θα δούμε μαζί πάρα πολλά πράγματα που θα μας βοηθήσουν να επιλέγουμε τα κατάλληλα καλλυντικά για εμάς. Κι επειδή η ολοκληρωμένη πληροφόρηση του καταναλωτή είναι πολύ σημαντική για εμάς, σε όλα τα καλλυντικά προϊόντα της σειράς KALYKA θα βρείτε πληροφορίες για τα συστατικά τους και την πιο αποδοτική εφαρμογή τους.
Πηγές:
- Cosmetics and Skin: Helena Rubinstein (1930-1945)
- “Basic histological structure and functions of facial skin” Oktay Arda, Nadir Göksügür, Yalçın Tüzün, Clinics in Dermatology (2014) 32, 3–13
- Baumann L. “The Skin Type Solution.” New York: Bantam Dell, 2006
- Baumann L. “Baumann Skin Type Indicator- A novel Approach To Understanding Skin Type” Handbook of Cosmetic Science and Technology, Chapter: Baumann Skin Type Indicator, 2014, Howard Maibach ed.
- Baumann L. “Understanding and Treating Various Skin Types: The Baumann Skin Type Indicator” Dermatol Clin (2008) 26, 359–373
- Kosmadaki MG, Gilchrest BA. “The role of telomeres in skin aging/photoaging.” Micron 2004;35(3):155–159.
- Kappes UP, Luo D, Potter M, et al. “Short– and longwave UV light (UVB and UVA) induce similar mutations in human skin cells.” J Invest Dermatol 2006; 126(3):667–6